تجربه کاربری (UX) و رابط کاربری (UI) هر دو از دسته‌های طراحی محسوب می‌شوند، این مباحث بخش جدایی ناپذیر یک محصول موفق هستند. اما خب این دو مبحث دارای شباهت‌هایی نیز هستند. حال باید دید که این مباحث چه تفاوت‌هایی را با یکدیگر دارند و بر اساس عملکرد، چه شخصیتی می‌تواند هر یک از این مباحث را بهتر اجرا کند.
طراح UX چگونه عمل می‌کند؟
در اولین قدم، نگرش طراح UX به یک محصول جدید است، اما فاکتور اساسی این محصول، نیاز کاربر است. در قدم دوم این محققان نحوه تعامل کاربر با محصول را سنجش و ارزیابی می‌کنند که می‌تواند به صورت نقشه‌های حرارتی و نحوه کار مخاطب با قابلیت‌های درون سایت باشد.
تصمیمات طراحی با تیم UX است. چرا که این طراحان نبض احساس و رفتار کاربر را در دست دارند و با نحوه عملکرد کاربران به خوبی آشنایی دارند، که علایق کاربر به چه چیزی است.
طراح UX موفق
شرط اول این که بتوان به یک طراح موفق تبدیل شد، باید خود را جای کاربر قرار داد. با قرار گرفتن در جای کاربر، در احساس و درخواست کاربر وارد شویم و بهتر نیازشان را درک کنیم.
شرط دوم این است که در تمام طول طراحی باید دموکراسی طراحی رعایت شود، به گونه ای که مرغتان یک پا نداشته باشد. چرا که طراح، نقاط ضعف طراحی خود را نمی‌داند و این بازخوردها هستند که او را متوجه اشتباه خود می‌سازند.
وظایف طراح UX
این طراحان معمولا در ابتدای طراحی محصول بیشترین کار را بر روی طراحی محصول دارند.
- تحقیق
تحقیق به منظور درک خواسته کاربر از محصول دیجیتالی صورت می‌گیرد. در این مرحله طراحان تجربه کاربری باید روی رفتارهای کاربران تحقیق کرده و نیازهای کاربران را درک کنند. و طراحی را در سمت و سوی نیازهای کاربر و جلب توجه آن‌ها انجام دهند.
- استراتژی
روش‌های طراحی محصول، روش‌های حل نیاز کاربران، نقشه‌های حرارتی و کمبودهای محصول را می‌توان استراتژی در نظر گرفت. در واقع طراحان تجربه کاربری با ایجاد استراتژی روند تکمیل کار را مشخص کنند.
- ارزیابی
ارزبابی به منظور استفاده از محصول در همه شرایط است و فقط حالت ایده‌‌آل در نظر گرفته نشود.
- ساخت وایرفریم و ماکاپ
به منظور راهنمایی طراح رابط کاربری، با در نظر گرفتن کارایی محصول و نیازهای کاربر، وایرفریم مناسب طراحی می‌شود.
- تست نمونه اولیه
طراحان تجربه کاربری بعد از این که یک نمونه اولیه از طراحی خود ارائه دادند بایستی اسن طرح را در حالت‌های گوناگون تست کنند. همچنین طراحان باید با انجام این تست میزان رضایت کاربران را نیز تست کرده و نقص‌های نمونه‌ی اولیه را برطرف کنند.
همانطور که ذکر شد، اکثر وظایف طراحی‌های تجربه کاربری در ابتدای پروسه صورت می‌گیرد، اما وظایف این طراحان به پایان نمی‌رسد. طراحان تجربه کاربری تا اطمینان از محصول نهایی و ارائه بهترین تجربه کاربری، در کل فرایند طراحی سهیم می‌شوند.
طراح UI چگونه عمل می‌کند؟
طراحی UI را می‌توان بخشی از طراحی UX دانست. از طراحان UI می‌توان به عنوان طراحان بصری نیز یاد کرد. طراحان رابط کاربری معمولا تکمیل کننده ماکاپ‌ها و وایرفریم‌ها هستند، که این موارد توسط طراحان تجربه کاربری ارائه می‌شوند. طراحی UI را می‌توان بیشتر با طرح‌های زیبا و قابل استفاده دید.
نگرش درست نسبت به UI در 2 ترکیب خلاصه می‌شود:
- استراتژی فوق‌العاده
- حل مشکلات با استفاده از راهنمایی‌های بصری
چرا که نیاز کاربر در ساده سازی است.
وظایف طراح UI
عمده وظایف این طراحان پس از ایجاد وایرفریم و ماکاپ، توسط تیم UX آغاز می‌شود.
- طرح نهایی
ساخت این طرح‌ها براساس وایرفریم و ماکاپ صورت می‌گیرد.
توجه به جزئیات در این مسئولیت بسیار حائز اهمیت است که نیاز به رعایت چند فاکتور دارد:
1.برآورده کردن نیازهای طراح UX
طراح UI بررسی می‌کند که طراح تجربه کاربری چه مواردی را برای رضایت کاربر ضروری می‌داند و به برآورده کردن آن‌ها می‌پردازد.
2.عملکرد ثابت و یکپارچه در تمام مراحل
پیوستگی عمل در طراحی رابط کاربری از موارد مهم در پروسه کاری طراحان رابط کاربری است.
3.دارا بودن جلوه بصری
- همکاری با طراحان UX
این همکاری به منظور، رسیدن به هدف اولیه از پیش تعیین شده و رسیدن راحت کاربر به خواسته‌اش صورت می‌گیرد.
- آنالیز رقبا
تحلیل رقبا را می‌توان یک فرصت طلایی در نظر گرفت، چرا که با درک ماهیت طراحی رقیب، می‌توان طرحی جامعتر را اعمال کرد. در نهایت نتیجه تاثیر اعمال روش‌های بصری را بهتر می‌بینیم. با تحلیل رقبا می‌توان دریافت که رقبا روی چه روشی تمرکز کرده‌اند و خود را در آن نقطه تقویت کرده‌اند.
با بررسی رقبا می‌توان نقاط قوت و ضعف خود را مطابق با آن‌ها در طراحی رابط کاربری مشخص کرد.
الگوهای رایج طراحی رابط کاربری:
️ درگیر کردن کاربر با تکنیک‌های خاص
️ آسان‌سازی استفاده از محصول
️ گیراتر کردن پدیده‌ها برای تعاملات بیشتر
حتی اگر در طراحی رابط کاربری، شروط UX را هم رعایت نکنید، این الگوها برای طراح در موفقیت محصول بسیار ارزشمند هستند.
نقاط مشترک
دلیل همکاری این طراحان را می‌توان در طراحی بصری زیبا و کاربر پسند دانست.
جلوه‌های بصری برای هر دو تیم طراح بسیار مهم است، چرا که طراح UX ارتباط کاربر با طراحی‌های بصری را در نظر می‌گیرد و UI مجری طراحی‌های بصری است که آن‌ها نیز تجربه کاربر را نادیده می‌گیرند.
تفاوت‌های طراحی UI و طراحی UX
همانطور که در بالا مشاهده کردید، UI در روند ظاهر و احساس محصول دلالت می‌کند و UX روند نحوه تعامل کاربر با محصول را بررسی می‌کند.
زیبایی شناسی
طراح UX قبل از این که فرایند طراحی را شروع کند، نیاز به کسب اطلاعات در خصوص نیازهای کاربر دارد. چرا که این تیم همیشه به دنبال روشی برای حل مشکلات استفاده از محصول است، از همین رو محقق UX به یک ایده و نظر عالی می‌رسد. در مقابل، طراحان UI به دنبال جذابیت‌های بصری هستند و فقط می‌توانند از طریق زیباسازی به حل مشکلات کاربر بپردازند. معمولا طراحان UI نحوه عملکرد را در نظر می‌گیرند و از دید نیازهای کاربر طراحی نمی‌کنند.
اجزاء کوچک و پیمایش کاربر
طراحان UI معمولا بر روی قسمت‌های کوچک و اجزا درگیر می‌شوند. نگرش این طراحان اکثراً به صفحه‌های مجزا است. مثلا صفحه توضیحات یا صفحه پرداخت، که فقط بر روی عناوین بصری این صفحه‌ها متمرکز می‌شوند و پیمایش کاربر را لحاظ نمی‌کنند. در مقابل، طراح UX توجه ویژه‌ای بر حرکت افراد در کل محصول می‌کند. این طراحان هدف خود را بر نظارت منوها و لینک‌ها متمرکز می‌کنند، تا کاربر دچار سردرگمی نشود و در نهایت بدون نتیجه سایت را ترک نکند. این طراحان به دنبال خلق ثبات و یکپارچگی هستند. این امر باعث می‌شود از لحظه ورود کاربر به وب سایت یا اپلیکیشن، تا زمان نتیجه گیری کاربر از محصول، زیر نظر گرفته شوند.
UI یا UX؛ کدام برای شما بهتر است؟
هر دو این طراحی‌ها بسیار مهم هستند، چرا که در موفقیت یک محصول، بخش زیادی مدیون این طراحی‌ها است. این دو طراحی مکمل یکدیگر هستند و در شرکت‌هایی که کوچک هستند، معمولا یک نفر را به عنوان طراح UI/UX در نظر می‌گیرند و استخدام می‌کنند.
اما خب با توجه با توضیحات داده شده، طراحی UX نیاز به صبوری و کنجکاوی زیادی دارد، چرا که باید برای شناخت کاربر وقت بگذارد و استراتژی‌های موثری را لحاظ کند. از طرفی دیگر، طراحی UI نیاز به یک ذهن خلاق و هنری دارد، تا بتواند با چینش دقیق و خلق عناصر هنری، یک محصول جذاب را تدارک ببیند.
نتیجه گیری
طراحی UI و طراحی UX دو حوزه کاملاً متفاوت هستند که هر کدام از آن‌ها نقش مهمی در ایجاد یک محصول یا خدمت کاربر پسند ایفا می‌کنند. در نتیجه، طراحان UI و UX باید با هم همکاری کنند تا یک محصول یا خدمتی ایجاد کنند که هم از نظر زیبایی و هم از نظر عملکرد عالی باشد.
زمانی که می‌خواهید وارد حوزه طراحی UI/UX شوید به این نکته دقت کنید که کدام مبحث بیشتر به شخصیت و عملکرد شما می‌خورد و کدامیک را بهتر می‌توانید اجرا کنید.
